Banija

Koordinate: 45 ° 21 'SG Š, 16 ° 13' IGD Banija je regija u Hrvatskoj. Uglavnom obuhvata predjele između Une i Kupe, i od Petrove gore na Jugozapadu prema Dvoru na Uni. Veći gradovi u ovoj regiji su Petrinja, Glina, Kostajnica i Dvor. Prije rata u bivšoj Jugoslaviji, stanovništvo regije su činili Srbi i Hrvati. Ime regije nastalo je u vrijeme Vojne krajine, početkom 18. vijeka. U to doba oformljena je Banska Krajina, koja je obuhvatila najveći dio predjela između Kupe, Save, Une i Petrova gore. Banska Krajina je bila pod vrhovnim zapovjedništvim hrvatskog bana kao vojnog zapovjednika. Pojam banija, kao teritorijalna jedinica pod zapovjedništvom bana, semantički ima slično značenje kao pojmovi kapetanija ili pukovnije, kao teritorijalne jedinice pod vojnom komandom kapetana, odnosno pukovnika. Na teritoriju nekadašnje Banski Krajine ima više mjesta koja u svom imenu imaju pridjev Banski, kao što su Banski Drenovac kod gline, Banski Grabovac kod Petrinja, ili Banski    Kovačevac, istočno od Karlovca. Hrvati ovo područje   nazivaju i Banovina, smatrajući ime Banija pretežno       srpskim, ali ovakav obilik imena više asocira na civilnu, a ne    vojnu Banski upravu (kao: kraljevina, Kneževina i slično].Deo južne Banije između Zrinjski gore i Une naseljen je   Srbima još za vrijeme turske uprave, kada je naseljen i   predio oko Kozari u Bosni. Banija kao vojna oblast bila je   podjeljena na dvije Krajiške masa: glinsku i petrinjsku. Ove   dvije masa nalazile su se pod vrhovnim zapovjedništvom   hrvatskog bana od godine 1704. Otud i naziv Banija.

Predio oko Sjeničaka prema Kupi bio je nenaseljen još početkom 17. vijeka. Iako nikada nije bio konačno osvojena od Turaka, blizina granice uljevala je strah, pa se nije nitko mogao rješiti da se tu nastani. U to vrijeme u Perni postoje samo tri kuće. Čim su Turci potisnuti od Petrova gore, porodični grof Draškovića poduzima korake da nase svoje imanje oko Sjeničaka. Godine 1718. grofica Magdalena Drašković moli kneza Miloslav Karapandžu da naseli u Trebinje, oko 15 km od Karlovca, koliko najviše može srpskih porodica. Grofica je od doseljenika tražila kmetsku poslušnost. Ovo je bio izuzetak, jer Srbi nikako nisu htjeli da zasnivaju kmetske odnose. Trebinja je i ranije imala nešto srpskih doseljenika, ali je grofica željela da svoj posjed gušće naseli.

Topusko i Perna pod Petrovo gorom, zatim današnje parohija Kirin, Stipan i Bović bili su posjed zagrebačkog biskupa. Iz jednog dokumenta od godine 1687. vidi se da je Kirin tada bio naseljen. Upravnici biskupskih posjeda tražili su od naseljenika kmetski odnos, pa je zbog toga došlo do pobune seljaka 1701. godine. Iz jednog izvješća upravitelja biskupskog posjeda iz godine 1699, vidi se da su i tada vršena naseljavanja u Čemernici, Topusko i Perni.

U donjoj Baniji svoje posjed imala je porodica hrvatskih velikaša Keglevića. Zbog svojih posjeda oko Blinje oni su se stalno sukobljavali s Turcima. Petar Keglević je naselio srpske porodicei oko Petrinje. 

Od pojedinih dokumenata o doseljavanja Srba na Baniju, svjedoči jedan iz godine 1687. Hrvatski ban Nikola Erdelji je pozvao zagrebačkog biskupa Martina Borkovića da dozvoli naseljavanje Srba po Boviću i Kirinu, gdje su se nalazili biskupi posjed. Nešto kasnije petrinjski grof Franjo Erdelji, godine 1693. postavlja kneza Petra Draškovića za glavara Srbima u Slabinji i drugim okolnim mjestima. Godine 1697. hrvatski plemić Petar Keglević dovodi Srbe u Krivaju. Iste godine Srbi se naseljavaju i oko Sunje. Dvije godine kasnije naseljena je Živaja. Za vrijeme seobe pod patrijarha Arsenija III Čarnojevića doselili se na Baniju oko 11.000 novih doseljenika. Ovo useljavanje je značajno povećalo broj Srba na Baniji. Ranije je na području gornje Banije bilo oko 4000 doseljenika. Prije seobe, donja Banija slabo je bila naseljena zbog blizine turske granice. Za vrijeme Velike seobe u donjoj Baniji je naseljeno preko 40 sela. Prema popisu od 1768. god. na području eparhije gornjokarlovačke bilo je 411 srpskih sela 12079 domaćinstava i 124.762 duše. Ovaj broj se učetvorosručio do početka Drugog svjetskog rata.